سازمان هواپیمایی کشوری در گزارش دوم خود از سرنگونی هواپیمای اوکراینی تایید کرده که دو موشک مجاورتی «تور-ام۱» به این هواپیما شلیک شده است.

این در حالی است که از ساعات نخستین پس از سرنگونی پرواز شمار ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین (بامداد چهارشنبه ۱۸ دی‌ماه)، آمریکا و پس از آن کانادا و استرالیا اعلام کردند که تصاویر ماهواره‌ای و اطلاعات راداری نشان می‌دهد این هواپیما با شلیک موشک ساقط شده است. چند مقام‌ آمریکایی نیز در گفتگو با خبرگزاری‌ها نوع این موشک‌ها را «تور» و ساخت روسیه اعلام کرده بودند.

تور-ام۱ سامانه پدافند موشکی ارتفاع پایین و متوسط ساخت روسیه است که برای مقابله با انواع اهداف هوایی، شامل هواپیما، هلی‌کوپتر، بمب‌های هدایت شونده، موشک‌های کروز و ... طراحی و ساخته شده است.

با این حال تهران تا سه روز پس از سرنگونی این هواپیما که همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن جان باختند، آمریکا و رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور را به دروغ‌گویی و جنگ روانی متهم می‌کرد.

اکنون با گذشت دو هفته از این فاجعه،سازمان هواپیمایی کشوری همان گزارش‌های اولیه آمریکا، کانادا و استرالیا را تایید کرده است.

در بیانیه سازمان هواپیمایی کشوری آمده است که دو موشک تور-ام۱ از شمال به سمت هواپیما شلیک شده و خط سیر هواپیما در زمان سقوط نشان می‌دهد که در مسیر بازگشت به فرودگاه بوده است. همچنین هیچ پیام رادیویی حاکی از شرایط غیرمعمول از جانب خلبان دریافت نشده و این هواپیما پس از صعود تا ارتفاع ۸۱۰۰ پایی، ناگهان از صحنه رادار محو شده است.

در بخش دیگری از این گزارش در مورد نحوه برخورد آن با زمین آمده، اولین برخورد هواپیما با موانع در یک پارک تفریحی بوده است. سپس بدنه هواپیما با زمین برخورد کرده و پس از عبور از یک زمین بازی فوتبال، بطور کامل از هم گسیخته و به مزارع و باغات کشاورزی اطراف صدمه زده است. پس از برخورد اولیه، در طول خط سیر آن برخوردهای دیگری مشاهده شده و بدنه هواپیما متلاشی گردیده و در طول خط سیر پخش شده است.

آنچه در هدف قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی موجب شده این هواپیما در آسمان منفجر نشود و پس از ادامه از دست دادن ارتفاع در برخورد با زمین منفجر و متلاشی شود، فیوزهای مجاورتی موشک‌های تور-ام۱ است. به این معنی که این موشک‌ها پس از نزدیک شدن به هدف خود را منفجر می‌کنند و هزاران ترکشی که از این انفجار ایجاد می‌شود به هدف برخورد می‌کنند. 

در بخش دیگری از این گزارش آمده که حافظه ضبط صدای کابین بر اثر ضربه از دستگاه اصلی جدا شده است. این گزارش می‌گوید که تجهیزات موجود در ایران برای بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه کافی نیست و ایران از فرانسه خواسته که این تجهیزات را ارسال کند، اما پاسخ مثبت دریافت نکرده است. این در حالی است که کانادا و اوکراین خواستار ارسال جعبه سیاه به فرانسه هستند و تهران با آن مخالفت می‌کند. 

بوئینگ ۷۳۷ هواپیمایی اوکراین ساعت ۶ و ۱۲ دقیقه بامداد چهارشنبه مورد اصابت دو موشک شلیک شده از سیستم پدافند هوایی سپاه قرار می‌گیرد که تنها ساعاتی قبل به نزدیکی فرودگاه امام خمینی منتقل می‌شود.

دلیل انتقال این سامانه در ساعت ۱۲ شب این بود که سپاه قصد داشت حمله‌ای موشکی، علیه پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق انجام دهد تا انتقام خون قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس را بگیرد.

این حمله‌های موشکی  در نخستین ساعات بامداد چهارشنبه ۱۸ دی انجام شد و باوجود وضعیت بحرانی و جنگی، منطقه پرواز ممنوع بر فراز ایران و عراق اعلام نشد.

برخی گزارش‌ها غیر رسمی حاکی از آن است که ایران منطقه پرواز ممنوع اعلام نکرد تا بتواند از هواپیماهای مسافربری به عنوان سپر دفاعی در مقابل حمله احتمالی آمریکا استفاده کند.

مسافران و خدمه هواپیمای سرنگون شده اوکراینی از کشورهای ایران، کانادا، اوکراین، سوئد، بریتانیا و افغانستان بودند و اکنون کانادا و اوکراین خواستار ارسال جعبه سیاه این هواپیما به فرانسه هستند.

به گفته مقامات اوکراین و کانادا،‌فرانسه یکی از معدود کشورهایی است که از امکانات و دانش کافی برای بازخوانی جعبه سیاه آسیب دیده برخورددار است. اما مقامات تهران باوجود موافقت اولیه، اکنون با این درخواست مخالفت می‌کنند.

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا تاکید کرده که این موضع را تا روشن شدن همه ابعاد آن و اجرای عدالت دنبال می‌کند.